geschreven door Ferdinand Bijzet
Stel je bent een ei. In het midden van het ei loopt een horizontale lijn. Het bovenste gedeelte symboliseert het deel van ons dat we graag aan anderen laten zien. Daar schamen we ons niet voor. Het onderste deel is dat deel van ons waar we ons voor schamen. Datgene wat we liever niet delen. Waarvan we bang zijn dat anderen het afkeuren. Dat deel is hetgeen wat ons een gevoel van kwetsbaarheid geeft. We onderdrukken het, maar hoe meer we het onderdrukken hoe groter het risico wordt dat we juist datgene doen wat we onderdrukken. Kwetsbaarheid is juist datgene delen wat aan de onderkant van ons ei zit.
In relaties staan de twee eieren naast elkaar. Die van mij en die van de ander. Onderin het ei zitten dus de delen waar we ons voor schamen. Angsten, irritaties, zorgen, vooroordelen… Hoewel we ze onderdrukken zijn ze er wel. En wanneer de onderkant van ons ei meer aan de oppervlakte komt in het contact met de ander, dan kunnen we het wel verbergen, maar het is er toch. Een voorbeeld. Ik erger me aan bepaald gedrag, maar durf daar niets over te zeggen, want ik wil de ander niet afkeuren (onderkant van het ei). Ik doe dus of ik geïnteresseerd luister, maar ben ik werkelijk geïnteresseerd? Nee, ik erger me. Ik kan wel doen alsof, maar ondertussen zit er iets niet lekker. Op dat moment komt er door de onderkant van mijn ei een muurtje tussen mij en de ander te staan. Echt contact is er niet meer!
Wat moet je dan doen? Ik zou zeggen, onderzoek de gevoelens die in de onderkant van het ei zitten. Ik erger me! Wat zorgt er voor dat ik me erger? Wat zegt dat over mij, wat over de ander en wat kan ik daarover zeggen? En daar moet je dan over gaan praten! Veel mensen vinden dat maar raar, of vooral eng. Dat doe je toch niet? Maar door niet te praten blijft de muur tussen jou en de ander bestaan. Het gekke is, juist als je de moed hebt dat te zeggen wat je eigenlijk niet durft, word je kwetsbaar en gebeuren er bijzondere dingen. Ten eerste ben je eerlijk en oprecht. Je laat zien dat je de muur tussen jou en de ander wilt opruimen. Ten tweede dat je de ander zo serieus neemt dat je je kwetsbare kant durft te laten zien.
Begrijp me goed, het gaat niet over alles er maar uitgooien. Op z’n Nederlands de vrijheid van meningsuiting toepassen. Alles maar zeggen zonder rekening te houden met de ander. Want als je dat zou doen, dan werp je juist meer muren op. Nee het gaat over de kracht van kwetsbaarheid. Uiten wat je eigenlijk niet goed durft. Het lef hebben om de ander te vertellen wat je bezighoudt. De ander een kijkje in je ei te geven. Dat is niet gemakkelijk. Het vraagt lef om je ei te delen, maar er groeit verbondenheid door.
Dat kun je het best als volgt doen:
Stap 1: Vertel de ander wat je moeilijk vindt, waar je mee worstelt, waar je bang voor bent. Bijvoorbeeld: “Ik wil je wat vertellen en dat vind ik heel moeilijk. Ik ben bang dat je je afgewezen voelt en dat je dan mij ook zult afwijzen. Liever zeg ik het niet, maar daardoor wordt ons contact ook oppervlakkig.
Stap 2: Vertel de ander wat je dwars zit. Bijvoorbeeld: Ik merk dat ik me aan je erger. Het lijkt net alsof je alleen maar oog hebt voor je eigen verhaal terwijl ik ook graag iets aan je kwijt wil. Elke keer als ik begin met wat te vertellen begin jij over jezelf. Daardoor vertel ik nu maar niets meer aan je, maar kan ik jouw verhaal ook niet echt meer serieus nemen…
Stap 3: Vertel de ander wat je graag wilt. Bijvoorbeeld: Ik wil jou helemaal niet niet serieus nemen, en ook niet blijven lopen met het idee dat je een egoïst bent. Dat ben je namelijk niet. Ik zou alleen wel graag willen dat als ik een verhaal vertel je niet meteen je eigen verhaal er overheen vertelt…
Ik kan me voorstellen dat als je dit leest je denkt “wel een beetje geitenwollensokkengehalte zeg!” En ik herken dat. Toch zou ik je willen vragen om het eens te overwegen. Om dingen die je niet durft of vermijdt, op een dergelijke manier toch te gaan bespreken. De ervaring leert namelijk dat deze manier de ander helpt om goed naar je te luisteren en niet meteen in de verdediging te gaan.
Wij noemen dit de complete boodschap. Je laat je kwetsbaarheid zien, je zegt wat je dwarszit en je helpt de ander ook te zien wat er anders kan. Mijn ervaring is dat het effect van dergelijke moed is dat de ander ook de onderkant van zijn of haar ei durft te delen. Goed voorbeeld doet immers goed volgen!
Probeer het maar eens. Deel je ei en laat me weten wat het effect is!